De Rol van de EU Douaneautoriteit in de Douanehervorming

Met de aanzienlijke toename van handelsvolumes en de groeiende complexiteit van nalevingsvereisten heeft de Europese Commissie een omvangrijk douanehervormingspakket voorgesteld, gericht op het moderniseren en centraliseren van EU-douaneoperaties. Een hoeksteen van deze hervorming is de oprichting van een nieuwe EU-douaneautoriteit. In deze blog bespreken we de belangrijkste functies, voordelen en verwachte impact van de EU-douaneautoriteit op het douanelandschap.

Oprichting van de EU douaneautoriteit

De Europese Commissie presenteerde haar ambitieuze douanehervormingspakket in mei 2023, waarbij de noodzaak werd erkend om verschillende kritieke kwesties aan te pakken. Momenteel wordt de EU-douane-unie gehinderd door uiteenlopende niveaus van digitalisering en verschillende IT-douaneomgevingen in de lidstaten, wat leidt tot inefficiënties en verhoogde administratieve kosten voor handelaren. Deze inconsistenties bieden ook mogelijkheden voor fraude. De voorgestelde hervorming is er daarom op gericht een meer geïntegreerd en efficiënt douanesysteem te creëren, waarbij de EU-douaneautoriteit een centrale rol speelt.

De nieuwe EU-douaneautoriteit zal in 2026 worden opgericht en tegen 2028 operationeel zijn. Deze autoriteit zal belast worden met de ontwikkeling, exploitatie en beheer van een nieuw EU-douanedatacenter - een gecentraliseerd digitaal platform ontworpen om douaneprocessen te stroomlijnen en de algehele efficiëntie van de douane-unie te verbeteren.

Belangrijkste functies van de EU douaneautoriteit

Ontwikkeling en beheer van de EU Customs Data Hub: De Data Hub zal dienen als een enkel digitaal interface voor alle douanegegevensinzendingen, waardoor handelaren niet langer door meerdere nationale systemen hoeven te navigeren. Deze centralisatie is gericht op het verlagen van nalevingskosten en het verbeteren van gegevensnauwkeurigheid en toegankelijkheid.

Coördinatie en capaciteitsopbouw: De autoriteit zal coördineren met nationale douaneadministraties om douaneoperaties in de hele EU te harmoniseren. Het zal gegevens verzamelen om de prestaties van de douane-unie te meten, aanbevelingen uitbrengen en gemeenschappelijke trainingsmaterialen voor douaneambtenaren opstellen.

Risicobeheer: Door gebruik te maken van gegevens uit het douanedatacenter, zal de autoriteit gemeenschappelijke EU-risicocriteria en prioritaire controlegebieden ontwikkelen en implementeren. Deze gecentraliseerde benadering van risicobeheer zal een effectievere detectie en preventie van douanefraude mogelijk maken.

Crisisbeheer: De autoriteit zal een crisisbeheersmechanisme opzetten om mogelijke verstoringen van de douane-unie aan te pakken. Dit omvat protocollen voor de inzet van douaneambtenaren en apparatuur in lidstaten tijdens crises om de veerkracht van de toeleveringsketen te waarborgen.

Voordelen van de EU douaneautoriteit

Verbeterde Efficiëntie: Door douanegegevens en -operaties te centraliseren, zal de EU-douaneautoriteit de administratieve lasten voor handelaren aanzienlijk verminderen. Dit zal het douaneproces stroomlijnen, wat snellere en efficiëntere handelsstromen mogelijk maakt.

Kostenbesparingen: De Commissie schat dat de centralisatie van IT-kosten op EU-niveau de lidstaten meer dan €20 miljard aan IT-uitgaven en nog eens €1 miljard aan vrijgemaakte personeelsuren over 15 jaar zal besparen.

Fraudebestrijding: Gecentraliseerd gegevensbeheer en risicobeoordeling zullen het vermogen verbeteren om douanefraude op te sporen en te voorkomen, wat mogelijk de inkomsten verhoogt door het verminderen van verliezen als gevolg van fraude.

Verbeterde Naleving: De oprichting van gemeenschappelijke trainings- en risicocriteria zal de nalevingsprocedures in de hele EU standaardiseren, wat zorgt voor een consistentere toepassing van douaneregelgeving.

Tijdlijn en implementatie

De EU-douaneautoriteit zal in 2026 worden opgericht, met operationele activiteiten die beginnen in 2028. De Douane Data Hub zal naar verwachting volledig operationeel zijn tegen december 2037. Gedurende deze periode zal de Commissie regelmatig evaluaties uitvoeren van de prestaties van de autoriteit om ervoor te zorgen dat deze haar doelstellingen bereikt en blijvende waarde biedt aan de lidstaten en handelaren.

De introductie van de EU-douaneautoriteit vertegenwoordigt een cruciale verschuiving naar een meer geïntegreerd en efficiënt douanesysteem binnen de EU. Door gegevensbeheer te centraliseren en de coördinatie tussen lidstaten te bevorderen, streeft de nieuwe autoriteit ernaar de handelsefficiëntie te verbeteren, kosten te verlagen en fraude te bestrijden. Terwijl de EU deze uitgebreide hervorming implementeert, kunnen bedrijven uitkijken naar een gestroomlijnder en effectiever douaneproces dat voldoet aan de evoluerende eisen van de internationale handel.

💡 Wil je meer lezen over andere belangrijke bepalingen in de EU douane hervorming? Lees dan ons artikel: Wat betekent de EU douane hervorming voor jou?

Gateway Software Services blijft zich inzetten om voorop te blijven lopen bij deze ontwikkelingen. Als je meer wilt weten over de nieuwe EU douane autoriteit, neem dan gerust contact met ons op of houd onze blogs in de gaten voor updates.